• ساعت : ۱۲:۴۲
  • تاريخ :
     ۱۴۰۱/۱۱/۱۰ 
  • کد خبر : ۲۰۷۷۶
رابطه تغذیه و کنترل وزن
تنها میزان كالری دریافتی در كنترل وزن كافی نیست

وزن، نتیجه رابطه دخل و خرج انرژی‌ است. بنابراین اگر برای حفظ وزنِ فردی، دریافت مثلا روزانه ٢٥٠٠ کیلو کالری لازم باشد، قاعدتا با دریافت روزانه همین مقدار کالری، باید وزن فرد ثابت بماند و مشکل خاصّی هم ایجاد نشود. این یک قانون فیزیک است. امّا آیا فرقی هم می‌کند که این مقدار کالری از چه منابع غذایی تامین می‌شود؟ مثلا اگر به جای ١٠٠ گرم کلم بروکلی، ٥ گرم تافی شکلاتی مصرف شود (هر دو حدود ٢٢ کیلوکالری دارند) تفاوتی دارد؟ فیزیک می‌گوید «خیر» امّا بدن انسان می‌گوید «بلی»!

مونا تاچه بندها کارشناس مسئول واحد بهبود تغذیه جامعه و رژیم درمانی شبکه بهداشت و درمان شهرستان بویین زهرا با بیان مطلب فوق ادامه داد: بدن انسان، دستگاه بسیار پیچیده‌ای ا‌ست که برخلاف یک ماشینِ تولیدِ حرارت، در پاسخ به سوخت (غذای) ورودی، هورمون‌ها و میانجی‌های شیمیایی متعددی را ترشح می‌کند که بر جنبه‌های مختلف سلامت (از جمله وزن) او، تاثیر می‌گذارند. از این رو، برای مدیریت وزن فارغ از میزان کالریِ دریافتی، منابع آن هم اهمیّت دارد. ذکر چند مثال، مساله را روشن‌تر خواهد کرد.

این کارشناس تغذیه در این باره افزود: قندهای ساده، ذرات کوچکی دارند که قابل تجزیه به قندهای کوچک‌تر نیستند و لذا در دستگاه گوارش به سهولت جذب می‌شوند. دو قند ساده بسیار رایج در رژیم غذایی ما، گلوکُز و فروکتُوز نام دارند. قند خون نیز گلوکز است که در همه بافت‌های بدن مصرف می‌شود و فروکتوز، که سوخت ‌و ساز آن تنها در کبد میسّراست، به قند میوه نیز معروف است چون در میوه‌ها و عسل به وفور یافت می‌شود. قند و شکر معمولی (اصطلاحن سوکرُز) ترکیبی از هر دو این قندهاست. از نظر وزنی، هر یک گرم از این قندها به یک اندازه (چهار کیلوکالری) انرژی تولید می‌کند منتهی رفتار بدن در قبال این دو قند متفاوت است. فروکتوز، به ویژه در مقادیر بالا، در قیاس با گلوکز، بیشتر گرسنگی را القا و کمتر احساس سیری را ایجاد می‌کند، موجب انباشت چربی دور شکم و افزایش چربی‌ها و قند خون می‌شود. انواع شیرینی‌ها، شکلات‌ها، آبنبات‌ها و قند و شکر از مهم‌ترین منابع فروکتز هستند.

تاچه بندها در بخش دیگری از سخنان خود خاطر نشان کرد: میوه‌ها علی‌رغم داشتن فروکتوز، به دلیل وجود مقادیر چشمگیر فیبر، آب، ویتامین‌ها، املاح و دیگر مواد حیاتی و نیاز به صرف انرژی برای جویده شدن، مجموعا بر سلامت انسان اثر مثبت دارند. بسیاری از این ویژگی‌ها در آب ‌میوه‌ها موجود نیست!

 کارشناس مسئول واحد بهبود تغذیه جامعه و رژیم درمانی شبکه بهداشت و درمان شهرستان بویین زهرا در پایان سخنان خود اظهار داشت: کاستن از کالری دریافتی، از هر منبع غذایی که باشد، عموما به نفعِ کاهشِ وزن است و از این منظر، یک کالری، واقعا یک کالری‌ست ولی این همه داستان نیست. کالریِ منابعِ غذاییِ مختلف، تاثیرات متفاوتی بر گرسنگی، هورمون‌ها، خرجِ انرژی و حتی توزیعِ چربی در بدن دارند. برای کنترلِ وزن، آگاهی از میزان کالریِ دریافتی البته مهم و لازم است ولی کافی نیست. در بسیاری موارد، تغییرات ساده‌ای در گزینش غذاها چه بساکه اثری معادل و حتّی بهتر از محدود کردن کالری دریافتی داشته باشد.

 

 

امتیاز :  ۰ |  مجموع :  ۰

برچسب ها

    6.1.8.0
    V6.1.8.0